Zwanger worden ondanks een chronische nierziekte
Zwangerschap moet vrouwen met een chronische nierziekte of een niertransplantatie niet standaard worden ontraden, ondanks de verhoogde risico's. Persoonlijke en multidisciplinaire begeleiding is daarbij cruciaal. Dat is de belangrijkste conclusie van gynaecoloog in opleiding Margriet Gosselink (UMC Utrecht), die op 15 april promoveerde.
Het doel van haar onderzoek was de zorg voor vrouwen met nierziekten en een zwangerschapswens te verbeteren, onder andere door meer inzicht te krijgen in nierziekte-specifieke zwangerschaps-uitkomsten voor de moeder, kind én de nierfunctie.
Chronische nierziekte en zwangerschap zijn geen zeldzame combinatie. In Nederland heeft ongeveer 4,5% van de vrouwen tussen 20 tot 44 jaar een vorm van chronische nierziekte. Van degenen die nierfalen ontwikkelen voor hun 50e, heeft ongeveer 20% een erfelijke nierziekte. Veel van deze vrouwen, en hun partners, hebben vragen over zwangerschap: Wat betekent het voor hun eigen gezondheid? Wat zijn de risico's voor hun baby? En hoe groot is de kans dat ze de ziekte doorgeven?
Tijdens zwangerschap treden er belangrijke veranderingen op in de bloedsomloop van de moeder. Door toename van de pompfunctie van het hart, daling van de bloeddruk en toename van de hoeveelheid bloed, neemt de filterfunctie van de nier met wel 50% toe.
De nieren van vrouwen met een nierziekte hebben echter minder reserves om zich aan te passen aan deze veranderingen die nodig zijn voor een gezonde zwangerschap. Zwangerschap bij vrouwen met een nierziekte brengt daardoor verhoogde risico's met zich mee, zoals hoge bloeddruk, zwangerschapsvergiftiging en vroeggeboorte.
Het proefschrift van Margriet Gosselink laat zien dat zwangerschap vaak mogelijk is, zelfs na een niertransplantatie. Hoe beter de nierfunctie vóór de zwangerschap, hoe beter de resultaten voor moeder en kind. Verder blijkt dat inzicht in de zwangerschapsuitkomsten voor specifieke nierziekten helpt bij het nauwkeuriger voorspellen van risico's en het bieden van betere begeleiding aan vrouwen. Dit bleek uit het onderzoek waarbij Margriet specifiek het syndroom van Alport, tot op het exacte erfelijke type onderzocht.
Goede informatie en multidisciplinaire begeleiding helpen
Zowel mannen als vrouwen met een erfelijke nierziekte moeten goed worden geïnformeerd over hun opties bij kinderwens. Denk aan preconceptie advies, over risico’s in de zwangerschap, de rol van erfelijkheid, en opties zoals embryoselectie (PGT) om overerving te voorkomen, maar ook aan zorg voor kinderen die mogelijk de aanleg hebben; thema's die Margriet specifiek onderzocht bij patiënten met cystenieren (ADPKD). Het tijdig en persoonlijk informeren door expertiseteams op dit gebied, waarin nefrologen, gynaecologen, klinisch genetici en kindernefrologen samenwerken, helpt patiënten en hun partners om weloverwogen beslissingen te nemen
Het expertisecentrum voor erfelijke een aangeboren nier- en urinewegaandoeningen zet zich met onderzoek zoals dit in om vrouwen met een nierziekte en hun partners de best mogelijke begeleiding te bieden bij hun kinderwens.
