Borstkanker
De ontdekking van afwijkingen zoals een knobbeltje in de borst, pijnklachten of vochtafscheiding uit de tepel is een nare ervaring. Dat geldt ook als bij het Bevolkingsonderzoek op Borstkanker iets is gevonden dat nader onderzoek nodig maakt. Er moet dan snel duidelijkheid komen. Graag verwijzen wij u voor diagnostiek en eventuele behandelingen door naar onze samenwerkingspartner in de borstkankerzorg het Alexander Monro Ziekenhuis.
Oorzaken uitklapper, klik om te openen
Wat is kanker?
Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende ziekten. Al die ziekten hebben iets met elkaar gemeen. Het normale proces van lichaamscellen die zichzelf delen en vernieuwen is verstoord. Daardoor is er een ongeremde celdeling op gang gekomen. Deze ‘ontketende’ cellen kunnen door gezond lichaamsweefsel heen groeien. Dat brengt schade toe aan lichaamsfuncties. Kanker moet altijd behandeld worden. Op de pagina 'Over kanker' vindt u meer informatie.
Wat is borstkanker?
Bij borstkanker begint de ongeremde celdeling in de borst Er kan dan een kwaadaardige tumor (een gezwel) ontstaan. Kwaadaardig betekent:
- de kankercellen kunnen door ander lichaamsweefsel heen groeien
- de kanker kan zich door het lichaam verspreiden via bloed en lymfevaten (uitzaaien)
Bij borstkanker breiden de tumorcellen zich eerst uit in de melkgangen en borstklieren, daarna naar het omringende borstweefsel en de lymfebanen. Van daaruit kunnen ook andere lichaamsdelen aangetast worden.
Borstkanker is niet het gevolg van een ongezonde leefstijl. Voor borstkanker geldt: er zijn weinig mogelijkheden om het risico te verkleinen.
In 5 tot 10% van de gevallen heeft borstkanker een erfelijke oorzaak. Als er een vermoeden is dat in uw familie erfelijke borstkanker voorkomt, kunt u verwezen worden naar het erfelijkheidsspreekuur van de afdeling Genetica. Daar kan erfelijkheidsonderzoek worden gedaan.
Borstkankerspecialist UMC Utrecht Cancer Center
Prof.dr. Elsken van der Wall
Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:
Wie kan borstkanker krijgen?
Iedereen kan borstkanker krijgen. Ook jonge mensen, al gebeurt dat niet vaak. Borstkanker is een veel voorkomende ziekte in Nederland. Per jaar krijgen meer dan 12.000 vrouwen te horen dat zij borstkanker hebben.
Ook mannen kunnen borstkanker krijgen. Het aantal gevallen ligt wel veel lager dan bij vrouwen. Ongeveer 1 procent van de borstkankerpatiënten is man. Op deze site staat een apart informatiedossier over borstkanker bij mannen.
Hoe het ontstaat
Borstkanker is niet het gevolg van een ongezonde leefstijl. Voor borstkanker geldt: er zijn weinig mogelijkheden om het risico te verkleinen.
In 5 tot 10% van de gevallen heeft borstkanker een erfelijke oorzaak. Als er een vermoeden is dat in uw familie erfelijke borstkanker voorkomt, kunt u verwezen worden naar het erfelijkheidsspreekuur van de afdeling Genetica. Daar kan erfelijkheidsonderzoek worden gedaan.
Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen
Behandeling uitklapper, klik om te openen
Hoe we de borstkanker behandelen, is afhankelijk van uw situatie. U stelt samen met uw arts een behandelplan op. Er zijn dus verschillende manieren om borstkanker te behandelen. Soms bestaat de behandeling uit één van die methoden. Soms passen we een combinatie toe.
De belangrijkste behandelmogelijkheden zijn:
Operatie
We kunnen borstkanker met een operatie behandelen. Er zijn twee soorten operaties: een borstsparende operatie of een borstamputatie. Beide behandelingen bieden gelijke kans op genezing.
Bij een borstsparende operatie nemen we het gezwel uit de borst weg, maar de borst zelf blijft behouden. Een borstsparende operatie wordt altijd gevolgd door bestraling (radiotherapie). Bij een borstamputatie nemen we de hele borst weg. Bestraling is daarna meestal niet meer nodig. Het is afhankelijk van uw situatie welke operatie voor u het meest geschikt is.
Chemotherapie
Bij chemotherapie behandelen we de kanker met cytostatica. Dat zijn medicijnen met een celdodend effect. Ze zorgen ervoor dat de tumorcellen zich niet meer kunnen delen.
Radiotherapie
Radiotherapie of bestraling is een behandeling waarbij kankercellen worden gedood door röntgenstralen precies op de tumor te richten.
Hormoontherapie
Hormoontherapie is een behandeling met medicijnen. De tabletten zorgen dat vrouwelijke hormonen geen invloed kunnen uitoefenen op de groei van tumorcellen.
Behoud van vruchtbaarheid
Als u nog kinderwens hebt is het goed om dat met uw arts te bespreken. Dan wordt bezien hoe daar het best rekening mee gehouden kan worden bij uw behandeling. Een ander woord voor behoud van vruchtbaarheid is: fertiliteitspreservatie.
Borstreconstructie na borstkanker
Een borstreconstructie is een operatie waarbij een plastisch met lichaamseigen weefsel of een prothese de borst 'namaakt'. Dat noemen we een recontructie. Deze reconstructie bij borstkanker of na het preventief verwijderen van de borsten bij een gen-mutatie, is bij vrijwel iedere vrouw mogelijk.
De behandeling van borstkanker in het UMC Utrecht
Zorg op maat
Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen
Wetenschappelijk onderzoek
In het UMC Utrecht wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan om de kennis van borstkanker en van behandelingen te vergroten.
- Hier vindt u een overzicht van lopende onderzoeken op het gebied van borstkanker
- Hier vindt u algemene informatie over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek in de oncologie
Wat u zelf kunt doen
Risico op lymfoedeem beperken
Lymfoedeem is een zwelling die ontstaat door vochtophoping. Lymfoedeem ontstaat als de afvoerbanen van het lymfstelsel niet meer bruikbaar zijn. Bijvoorbeeld als de lymfklieren die naar de oksel lopen in een operatie zijn verwijderd. Lymfoedeem kan ook ontstaan door bestraling. Na de behandeling kunt u het risico op lymfoedeem beperken. In het ziekenhuis krijgt u instructie en informatie over het voorkomen van lymfoedeem.
Vooruitzichten
De kans op genezing bij borstkanker is de laatste jaren gestegen. Dit komt doordat de kennis over borstkanker groter wordt en de behandelmogelijkheden beter.
Overlevingscijfers geven altijd een gemiddelde aan. De vooruitzichten voor een individuele patiënt hangen vooral af van de grootte van de tumor, van de vraag of er uitzaaiingen zijn en van het soort borstkanker.
Emotionele gevolgen
De boodschap: ‘u hebt kanker’ is vaak verpletterend. Alles is ineens anders: toekomst, gezinsleven, werk, gedachten … Het is logisch dat het evenwicht in uw bestaan verstoord is. En dat dat een tijd duurt, zelfs als u met succes behandeld bent. Veel mensen krijgen belangrijke steun van hun familie en vrienden. En van hun behandelende arts en verpleegkundigen. Toch is het heel normaal om een beroep te doen op extra ondersteuning buiten uw eigen kring.
Er zijn verschillende vormen van hulp en ondersteuning bij kanker.
Aanvullende informatie
Vaste contactpersoon
Alle borstkankerpatiënten in het UMC Utrecht hebben een vaste contactpersoon. De vaste contactpersoon is uw centrale aanspreekpunt, zowel voor medische vragen als voor vragen over de planning van afspraken en behandelingen.
- De BorstkankerVereniging Nederland (BVN) biedt informatie, lotgenotencontact en belangenbehartiging.
- In het informatiedossier ‘Borstkanker’ op de site Kanker.nl vindt u meer informatie over (de behandeling van) borstkanker.
Monitor borstkankerzorg
Op de site van de BorstkankerVereniging Nederland (BVN) vindt u de Monitor Borstkankerzorg. Dat is een hulp bij het kiezen van een geschikt ziekenhuis. De Monitor Borstkankerzorg combineert ervaringen van patiënten met informatie die de ziekenhuizen geven over hun zorg aan borstkankerpatiënten. Niet iedereen vindt dezelfde dingen belangrijk. U kunt zelf invullen aan welke voorwaarden een ziekenhuis voor u moet voldoen. De Monitor Borstkankerzorg geeft dan aan welke ziekenhuizen voldoen aan uw wensen.
Kwaliteitsvenster borstkanker
Er is een speciaal 'kwaliteitsvenster' van ziekenhuizen voor de behandelresultaten van borstkanker. Hiermee ziet u in één oogopslag hoe het UMC Utrecht scoort ten opzichte van andere ziekenhuizen. U vindt ook vergelijkingsinformatie over tien onderwerpen die belangrijk zijn voor de kwaliteit van zorg. Bijvoorbeeld de wachttijden en ook het rapportcijfer dat de afdeling van de patiënten krijgt.
MR-HIFU: Kunnen wij straks iedereen opereren zonder snijden?
Dagelijks sterven 9 Nederlanders aan borstkanker. Een nieuwe, baanbrekende methode voor het behandelen van een tumor is ‘opereren zonder snijden’. Via innovatieve beeld gestuurde technologie (MRI HIFU) kan de arts de tumor exact lokaliseren. Vervolgens kan via verhitting de tumor worden weggebrand. De huid hoeft niet opengemaakt te worden. Om deze behandeling door te ontwikkelen en in de kliniek te onderzoeken is uw steun hard nodig.
Verpleegafdeling Oncologische chirurgie (C4 Oost)
Meer weten uitklapper, klik om te openen
Wat hoort er bij dit ziektebeeld
- Polikliniek Mammapoli - info voor verwijzers
- Polikliniek Medische oncologie
- Polikliniek Radiotherapie
- Polikliniek Genetica
- Polikliniek Plastische chirurgie
- Verpleegafdeling Oncologische chirurgie (C4 Oost)
- Verpleegafdeling Dagbehandeling Medische Oncologie