Thijn Brummelkamp ontvangt de Spinozapremie
Thijn Brummelkamp ontvangt de Spinozapremie, de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap, toegekend door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Brummelkamp krijgt de Spinozapremie voor zijn baanbrekende werk in de genetica, dat bijdraagt aan de zoektocht naar nieuwe medicijnen voor kanker en infectieziekten.
NWO kent de Spinozapremie toe aan onderzoekers die internationaal tot de besten in hun vakgebied behoren. Brummelkamp is wetenschappelijk directeur van het Nederlands Kanker Instituut, hoogleraar Experimentele Genetica aan de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht, en verbonden aan Oncode Institute.
Waarom is het werk van Thijn Brummelkamp zo bijzonder?
Thijn Brummelkamp heeft belangrijke doorbraken op zijn naam staan. Hij ontwikkelde technieken om genen in menselijke cellen op grote schaal te remmen en uit te schakelen, waardoor de functie van menselijke genen beter bestudeerd kon worden. "Door genen uit te schakelen, krijgen we eindelijk inzicht in hoe ze echt werken," zegt Brummelkamp. Zijn werk heeft wereldwijd bijgedragen aan kankeronderzoek en infectieziektetherapieën: hij toonde in 2011 bijvoorbeeld aan dat het ebolavirus de cellen van mensen binnendringt via een eiwit dat normaal helpt bij het vervoeren van cholesterol. Remming van deze route leidde tot de eerste effectieve behandeling voor patienten geinfecteerd met ebola virus. Ook heeft Brummelkamp’s onderzoek naar witte bloedcellen bijgedragen aan de ontwikkeling van de antilichaamtherapie nirsevimab, die beschermt tegen de levensbedreigende RS-virusinfectie bij pasgeboren baby’s. Recent beschreef Brummelkamps groep een nieuwe manier waarop cellen reageren op beschadiging van hun DNA, wat verklaart waarom sommige kankercellen resistent zijn tegen chemotherapie.
Onderzoek vraagt om ruimte voor creativiteit
Brummelkamp benadrukt dat grensverleggend onderzoek niet vooraf volledig uitgedacht kan worden. "Al mijn belangrijke vindingen komen voort uit vrij te besteden geld voor creatief onderzoek, waarbij je nieuwe paden mag inslaan naar nog onbekende bestemmingen. Bij veel financiers moet je projecten juist helemaal uitdenken van tevoren. Dat neemt de ruimte weg die je nodig hebt om grenzen te verleggen."
Fundamenteel onderzoek als sleutel tot medische doorbraken
"Fundamenteel onderzoek speelt een sleutelrol in de toekomst van kankerbehandeling," zegt Brummelkamp. “Diepgaand inzicht in de moleculaire basis van kanker is nodig voor baanbrekende innovaties, van vroegtijdige opsporing tot nieuwe therapieën.”
Wat betekent de Spinozapremie voor Brummelkamp?
Op dinsdag 14 oktober 2025 krijgt Brummelkamp de Spinozapremie uitgereikt door NWO in Den Haag. De premie van 1,5 miljoen euro stelt Brummelkamp in staat om zijn onderzoek verder uit te breiden. “Het is fantastisch om de premie vrij te kunnen besteden aan fundamenteel onderzoek, waarmee we onze kennis over de werking van kankercellen kunnen verdiepen,” aldus Brummelkamp.
