Stamceltransplantatie bij darmontstekingen
Een chronische darmontsteking is tot nu toe niet te genezen. Wel zijn er veel medicijnen die gunstig effect kunnen hebben.
“Per persoon bekijken we wat het beste werkt én de minste bijwerkingen heeft,” legt maag-darm-leverarts dr. Bas Oldenburg uit. “Als medicatie niet meer genoeg werkt, is een operatie nodig. Dat komt bij zo’n tien tot twintig procent voor bij mensen met colitus ulcerosa. Bij hen moet de hele dikke darm eruit, zij krijgen een stoma. Bij mensen met de ziekte van Crohn is een operatie vaker nodig: in zo’n dertig tot veertig procent. Maar bij hen is het vaak voldoende een deel van de darm te verwijderen.”
Enige in Nederland
Als laatste redmiddel is er soms een stamceltransplantatie nodig. “Samen met het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein zijn wij de enige in Nederland die dat mogen doen. Dat hebben we tot nu toe bij acht patiënten gedaan. Het is namelijk een enorm heftige ingreep. Met chemotherapie doden we eerst alle afweercellen, waarna je de vooraf apart gehouden stamcellen terugplaatst. Hieruit groeit dan weer volledig nieuw beenmerg. Alleen mensen bij wie niets anders helpt en die enorm veel last hebben van de ziekte, komen voor deze behandeling in aanmerking.”
Een nieuwe start
Waarom een stamceltransplantatie werkt, is niet helemaal bekend. “We ontdekten dat mensen die voor kanker deze behandeling kregen ook veel minder last hadden van hun chronische darmontsteking. Eigenlijk is het een soort reset van je harde schijf, een nieuwe start. Wij hebben er uiteraard ook onderzoek aan gekoppeld. We kijken of het inderdaad voldoende werkt en of de baten de kosten waard zijn. Beide vragen lijken we met ja te kunnen beantwoorden. De ziekte komt weliswaar na verloop van tijd weer terug, maar die is dan veel beter te behandelen met relatief goedkope medicijnen. En het geeft ernstig zieke patiënten die bijna niets meer konden sowieso een veel betere kwaliteit van leven.”