‘We weten wat bij gemiddelde patiënten het gemiddelde effect is van bloeddruk- en cholesterolverlagers’, zegt internist en hoogleraar vasculaire geneeskunde Frank Visseren uit het UMC Utrecht. ‘Maar de gemiddelde patiënt bestaat niet. Dus niet iedereen heeft evenveel baat bij de medicijnen. Zonde als je ze jarenlang onnodig slikt. Of – veel erger – als je met de juiste cholesterol- of bloeddrukbehandeling een hart- of herseninfarct had kunnen voorkomen.’ 

Advies op maat

Voor artsen was het tot dusver onmogelijk om nauwkeurig in te schatten bij welke preventieve behandelingen een individuele patiënt de meeste baat heeft. Daarom ontwikkelden Frank Visseren en zijn collega’s U-Prevent, een website die een betrouwbare uitspraak doet over het individuele behandeleffect op basis van leeftijd, geslacht, bloeddruk, cholesterol, nierfunctie, diabetes, vaatziekte, enzovoort. De arts of verpleegkundige voert deze gegevens samen met de patiënt in.  

Toekomstige gezondheid

U-Prevent berekent vervolgens het levenslange hart- en vaatziektenrisico en het aantal ziektevrije jaren dat erbij komt als je bijvoorbeeld stopt met roken, en cholesterol- of bloeddrukmedicijnen neemt. Frank: ‘Patiënten kijken mee naar het resultaat op het beeldscherm. Het is heel motiverend als je de grafiekjes over je toekomstige gezondheid ziet en de effecten van veranderingen in leefstijl.’

Levenslang medicatie gebruiken

Vaak geeft de arts een kopie van de resultaten mee, zodat patiënten het thuis nog eens rustig kunnen nalezen. Ze kunnen thuis ook zelf de gegevens invullen; voor goed geïnformeerde patiënten is de website prima te gebruiken. Frank: ‘Om hart- en vaatziekten te voorkomen moet een patiënt meestal levenslang medicijnen nemen. Dat is best ingrijpend. Zo’n besluit moet je weloverwogen nemen.’ 

Investering voor de toekomst

Frank vergelijkt de medicatie met een pensioen. ‘Niemand vindt het leuk om maandelijks een som geld af te dragen aan het pensioenfonds’, zegt hij. ‘Maar het is een investering in je toekomst. Voor bloeddruk- en cholesterolverlagers geldt hetzelfde, althans bij mensen met een verhoogd risico. Hoe eerder zij met medicatie starten, hoe groter de kans op een gezonde oude dag.’ 

Samen beslissen

Frank: ‘Dankzij U-Prevent kunnen we beter medicatie op maat voorschrijven en soms zelfs met medicijnen stoppen als blijkt dat dit weinig effect heeft. Een patiënt kan zelf meebeslissen door aan te geven wat een behandeling minimaal moet opleveren aan extra hart- en vaatziektevrij leven. Dat leidt in de spreekkamer tot een heel ander gesprek met patiënten.’  

Draagvlak

U-Prevent is sinds augustus 2018 in gebruik bij vooral huisartsen, cardiologen en internisten. ‘Ongeveer 500 tot 600 unieke bezoekers gebruiken per dag de U-Prevent website’, zegt Frank. ‘We zien een sterk stijgende lijn.’ De website is onlangs opgenomen in de Nederlandse richtlijn cardiovasculair risicomanagement en wordt ook door de Europese cardiologievereniging omarmd. ‘Niet verwonderlijk’, zegt Frank. ‘Want met U-Prevent als beslisondersteuning leveren artsen betere en efficiëntere zorg.’

Onwikkeling van U-Prevent

Om de website te kunnen maken, is samengewerkt met vele universiteiten in binnen- en buitenland en zijn honderdduizenden anonieme patiëntgegevens verzameld. Verschillende algoritmes zijn ontwikkeld voor verschillende groepen patiënten.

Versie 3.0

Inmiddels is er een 2.0 versie. Frank: ‘In deze versie is het mogelijk om ook een berekening te maken als een aantal patiëntgegevens ontbreekt. De website berekent dan zelf de waarschijnlijke waarde. Heel handig.’ Versie 3.0 is in de maak. Frank: ‘We koppelen in deze versie de website aan het elektronisch patiënten dossier, zodat gegevens automatisch worden geladen. De arts of verpleegkundige hoeft dan niets meer handmatig in te vullen. Het rekenhulpje wordt steeds slimmer.’

Hoe werkt U-Prevent precies? Onderstaande animatie legt het uit.

Gerichtere aanpak hart- en vaatziekten dankzij U-Prevent

Lees verder over het verlagen van risico's op hart- en vaatziekten