Nieuwe C-boog kan kankerbehandeling versnellen

Onderzoekers van het UMC Utrecht hebben een apparaat ontwikkeld waarmee patiënten een snellere behandeling met radio-embolisatie kunnen krijgen. Deze ‘hybride C-boog’ gebruikt tegelijkertijd röntgenstraling en een scan die radioactieve bolletjes laat zien. Dit apparaat is nu voor het eerst getest bij mensen.

Radio-embolisatie is een behandeling van uitgezaaide kanker met radioactieve bolletjes. Deze behandeling kan het leven verlengen van mensen met leverkanker en van mensen met darmkanker en uitzaaiingen in de lever.

Zo gaat een behandeling met radio-embolisatie nu

Tijdens de radio-embolisatie gaat de patiënt onder een scanner: de C-boog. Dit apparaat bestaat al vele jaren en werkt met röntgenstraling. Op het beeldscherm ziet de arts de anatomie en bloedvaten van de patiënt. Zo kan de arts een slangetje of katheter in de lever plaatsen en de radioactieve bolletjes toedienen.

De behandeling kan dan echter niet meteen van start gaan. Eerst is het nodig om te controleren of de bolletjes zich goed verspreiden door de bloedvaten van de lever. Daarom krijgen patiënten eerst testbolletjes toegediend en gaan ze daarna naar de afdeling nucleaire geneeskunde voor een SPECT-scan. Als de verspreiding van de testbolletjes er goed uitziet, kan de patiënt een week later de behandeling met radio-embolisatie onder de C-boog starten.

Het nieuwe apparaat combineert de 2 verschillende beelden

Met het nieuwe apparaat – de hybride C-boog – willen de onderzoekers van het UMC Utrecht deze 2 stappen terugbrengen tot 1 procedure. De hybride C-boog maakt tegelijkertijd de röntgenbeelden en de SPECT-scan. Zo toont het nieuwe apparaat de anatomie van de patiënt samen met de radioactieve bolletjes. Hierdoor ziet de arts direct wat hij of zij doet. De patiënt kan in 1 sessie de radio-embolisatie krijgen en hoeft niet eerst apart naar het ziekenhuis voor de voorbereidingen.

Onderzoekers van de afdeling Klinische Fysica en Radiologie van het UMC Utrecht hebben de hybride C-boog zelf ontwikkeld. Om de beide soorten beelden tegelijk te kunnen maken, hebben ze een nieuwe dubbellaags detector ontworpen waar een patent voor is verkregen. Recent is het apparaat voor het eerst getest bij mensen en dat bleek succesvol: de gecombineerde beelden met röntgen en SPECT zien eruit zoals de onderzoekers van tevoren bedacht hadden. 

Hugo de Jong is hoogleraar Klinische Fysica en de bedenker van de nieuwe hybride C-boog. “Dit is een uniek apparaat,” aldus De Jong. “Het geeft ontzettend veel voldoening om het apparaat bij mensen te kunnen testen. Dat de beelden eruitzien zoals we verwacht hadden, is erg hoopgevend voor de volgende stappen van ons onderzoek.”

De volgende stappen van het onderzoek

Het UMC Utrecht is gestart met een studie waarin 12 patiënten met een levertumor of leveruitzaaiingen radio-embolisatie krijgen met het nieuwe apparaat. Het doel van dit onderzoek is om het prototype verder door te ontwikkelen en de veiligheid van de behandeling nog beter in kaart te brengen. Daarna zijn de onderzoekers van plan de hybride C-boog te gaan gebruiken om de radio-embolisatie in 1 procedure te kunnen doen.

Ook ziet De Jong nog meer toepassingen voor het nieuwe apparaat: “Radiologen zouden de hybride C-boog ook kunnen gebruiken om heel precies een stukje weefsel of biopt weg te nemen voor diagnostiek. Ook kunnen chirurgen het apparaat gebruiken bij operaties waarin ze lymfeklieren verwijderen. Maar de mogelijkheden gaan wellicht verder dan de oncologie. Ook cardiologen zijn geïnteresseerd in onze innovatie, om doorbloeding van weefsel te meten na een dotterbehandeling.”

Meer informatie

• Bekijk de profielpagina van hoofdonderzoeker Hugo de Jong.
• Lees verder over de behandeling met radio-embolisatie.