Bonten, Marc
BIG nr. 29035817301
Wetenschappelijk onderzoek
Kijk voor alle wetenschappelijke onderzoeken, artikelen en eventuele nevenactiviteiten van Bonten, Marc op de website wetenschappelijk onderzoek van het UMC Utrecht (in het Engels).
Aandachtsgebieden uitklapper, klik om te openen
Wat doet een arts-microbioloog?
Een arts-microbioloog houdt zich bezig met alle aspecten van infectieziekten. Ik ben verantwoordelijk voor het laboratoriumonderzoek naar de oorzaak van infecties bij patiënten. Daarnaast adviseer ik collega’s en artsen over diagnostiek en behandeling van infecties. Een belangrijk onderdeel van dit werk is de preventie van infecties en van verspreiding van ziekteverwekkers in het ziekenhuis.
In mijn wetenschappelijk onderzoek probeer ik de patiëntenzorg te verbeteren, bijvoorbeeld door methoden te ontwikkelen die het risico op infecties verkleinen en die de behandeling van infecties verbeteren. Zo hebben we aangetoond dat het preventief toedienen van antibiotica de kans op overleving van ernstige zieke patiënten op de intensive care vergroot. Ook hebben we vastgesteld hoe effectief een vaccin tegen de pneumokokkenbacterie bij ouderenlongontsteking voorkomt. Daarnaast hebben we laten zien dat het veilig is om patiënten die met een longontsteking in het ziekenhuis worden opgenomen, met relatief eenvoudige antibiotica te behandelen.
Ik begeleid studenten en promovendi, en werk ik in een team met andere specialisten zoals internisten, intensivisten, immunologen, epidemiologen en wiskundigen.
Marc over resistentiepaniek bij Studium Generale
Biografie
Biografie
Wat drijft jou?
Ik wil begrijpen wat er gebeurt: waarom ontstaan bepaalde infecties en hoe kunnen we die voorkomen? In de geneeskunde kunnen we steeds meer. Maar door nieuwe behandelingen, zoals stamcel- en orgaantransplantaties, hebben patiënten een steeds groter risico op infecties. Door ze daartegen te beschermen en in geval van infectie optimaal te behandelen, hebben ernstig zieke patiënten een grotere kans om hun ziekte te overwinnen.
Op die manier wil ik bijdragen aan verbetering van de gezondheidszorg. Om te weten wat de beste behandeling is, is wetenschappelijk onderzoek nodig. Dat is niet altijd eenvoudig. Des te groter is de voldoening als we met een groot – of wat kleiner – onderzoek kunnen aantonen dat een bepaalde behandeling zinvol is (of juist niet).
Ik vind het ook heel leuk om jonge onderzoekers op te leiden. Inmiddels heb ik zo’n 60 promovendi mogen begeleiden.
Wat zijn belangrijke momenten in jouw loopbaan?
Ik was trots als een pauw toen we, na acht jaar, een vaccinatie-onderzoek met bijna 85.000 gezonde ouderen succesvol hadden afgerond.
Belangrijk zijn ook de drie studies (twee in Nederland en één verspreid over Europa) met in totaal 25.000 patiënten op intensive care afdelingen geweest. In dit onderzoek hebben we kunnen aantonen dat het preventief gebruik van antibiotica (Selectieve Darm Decontaminatie, SDD) de overleving van ernstig zieke patiënten op Nederlandse IC-afdelingen verbetert.
Daarnaast ben ik trots op de jarenlange samenwerking met wiskundigen, die dokters enorm kunnen helpen in het begrijpen van verspreiding van infecties.
Mijn VICI-beurs van NWO in 2007 en de Excellence Award van de European Society for Clinical Microbiology and Infectious Diseases in 2015 maken mij ook trots.
Wat zijn de grootste uitdagingen binnen infectieziekten en epidemiologie?
Steeds meer bacteriën worden ongevoelig voor antibiotica. Hierdoor kunnen dit soort infecties steeds moeilijker behandeld worden. Antibioticaresistentie is al een groot probleem in sommige landen. En dat zal uiteindelijk in steeds meer landen een probleem worden.. Het probleem ontstaat door verspreiding van resistente bacteriën, vaak in de hand gewerkt door onnodig gebruik van antibiotica, en doordat er geen nieuwe antibiotica ontwikkeld worden. Lees ook 'Antibioticaresistentie rukt op'
In Nederland hebben we de verspreiding van resistente bacteriën goed onder controle en zijn we spaarzaam met het gebruik van antibiotica. Daardoor hebben we in ons land op dit moment geen grote problemen met antibioticaresistentie. We proberen het gebruik van antibiotica voortdurend te verbeteren en onze kennis ook internationaal te benutten. Lees ook 'Antibioticaresistentie hier onder controle'.
In Nederland worden we vooral geconfronteerd met infecties bij ernstig zieke patiënten. Die infecties ontstaan omdat de afweer verminderd is; door de ziekte of door de behandeling daarvan. Het is een voortdurende uitdaging om voor die patiënten de diagnostiek en behandeling te verbeteren en om dit soort infecties te voorkomen.
Vaccinatie is een van de veiligste en efficiëntste manieren om infecties te voorkomen. Er worden steeds meer vaccins ontwikkeld. Er is echter grootschalig wetenschappelijk onderzoek nodig om vast te kunnen stellen of die nieuwe vaccins een (betaalbare) toevoeging voor onze gezondheidszorg zijn. Bekijk hier het webinar 'Vaccineren jezelf en anderen beschermen'
Overal op en in ons lichaam bevinden zich bacteriën. De verzameling van alle bacteriën noemen we het microbioom. Met moderne onderzoekstechnieken kunnen we dit microbioom steeds beter bestuderen. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat het microbioom en onze afweer elkaar beïnvloeden. Het microbioom kan verstoord worden, bijvoorbeeld door antibiotica. Zo’n verstoord microbioom zou de oorzaak van ziekte kunnen zijn. Of dat zo is, onderzoeken we in het UMC Utrecht.
De laatste tijd is er veel aandacht voor bacteriofagen. Dat zijn virussen die bacteriën kunnen doden. Ze werken dus als een antibioticum. Maar of bacteriofagen net zo effectief zijn als onze antibiotica in het bestrijden van infecties bij mensen is nog nauwelijks onderzocht. Daarmee hopen we binnenkort een start te maken. Lees ook 'Het UMC Utrecht zet een biobank op om bacteriofagen te onderzoeken.'