Hallucinaties
We hebben allemaal weleens een waarneming die niet klopt: je denkt iemand te zien langslopen, maar het blijkt een tak die in de wind waait. Of je denkt dat iemand je naam roept, maar er is niemand in de buurt.
Symptomen uitklapper, klik om te openen
Wat zijn hallucinaties
We hebben allemaal weleens een waarneming die niet klopt: je denkt iemand te zien langslopen, maar het blijkt een tak die in de wind waait. Of je denkt dat iemand je naam roept, maar er is niemand in de buurt. Het gaat dan om waarnemen zonder informatie uit de zintuigen, puur vanuit de hersenen. We spreken dan van hallucinaties. We zijn er allemaal toe in staat; drugs of slaaptekort zijn er niet voor nodig.
Zeepaardje
In de binnenkant van je slaapkwab, diep achter je oor, ligt een opgerold structuurtje dat de hippocampus heet, oftewel het zeepaardje. Het zeepaardje maakt een beeld van de werkelijkheid met hulp van de zintuigen en van het geheugen. Dat beeld lijkt soms goed, soms minder goed. Besef dus dat je nooit de echte werkelijkheid beleeft, altijd slechts een afspiegeling van wat het zeepaardje je voorschotelt.
Het beeld van de werkelijkheid wordt voortdurend bijgesteld via informatie die door al onze zintuigen binnenkomt. Onze hersenen zijn namelijk best lui: tijdens een waarneming wordt een deel aangevuld met informatie uit je geheugen. Waarnemen is dus voor een groot deel herkennen en reconstructie. Dat gaat bliksemsnel, maar is niet foutloos.
Probleem
Hallucineren wordt pas een probleem wanneer je er angstig of somber van wordt. Meestal zijn de hallucinaties dan frequent en hebben ze een heftige inhoud. Soms kunnen hallucinaties leiden tot gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld wanneer opdrachten worden uitgevoerd die de hallucinaties geven.
Behandeling uitklapper, klik om te openen
Behandeling bestaat uit voorlichting, leren omgaan met hallucinaties, cognitieve gedragstherapie en (afhankelijk van de ernst van de klachten) medicatie. Lees meer over auditieve hallucinaties (stemmen horen), over het Zorgprogramma Stemmen Horen en over het Zorgprogramma Lijf & Leven.
Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen
Meer informatie
In deze podcast maakt Igor iets bijzonders mee als hij in het vliegtuig naar Nederland reist. Professor Iris Sommer geeft wetenschappelijk commentaar.