Allergie voor conserveermiddelen

U bent allergisch voor één of meer corticosteroïden (hormoonpreparaten). Als uw huid in contact komt met deze corticosteroïden, krijgt u op uw huid eczeem. Als u al eczeem heeft, kan dit eczeem erger worden. U moet dus zorgen dat u zo weinig mogelijk in contact komt met de corticosteroïden waar u allergisch voor bent. Dit betekent niet dat u voor alle corticosteroïden die er bestaan allergisch bent.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Hoe ziet allergisch contacteczeem door conserveermiddelen er uit?

Allergisch contacteczeem bestaat uit rode, wat schilferende maar vooral jeukende uitslag op plaatsen waar de huid in contact komt met het conserveermiddel-bevattende product. Soms zijn er ook pukkeltjes te zien en kan de huid nat worden. De gebruikswijze van een product bepaalt de plaats op de huid waar het eczeem zal ontstaan: in het gezicht en de hals in geval van een dag/nachtcrème, over het gehele lichaam bij een bodymilk, onder de oksels bij een deodorantcrème en rondom de anus bij natte toiletdoekjes. Bij een metaalarbeider of schilder zullen vooral de handen, onderarmen en soms het gezicht zijn aangedaan.

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Wordt mijn eczeem geheel veroorzaakt door contact met conserveermiddelen?

Soms wordt het eczeem inderdaad uitsluitend veroorzaakt door contact met het conserveermiddel. Toch kan het gebeuren dat volledige vermijding van het conserveermiddel het eczeem niet geheel doet verdwijnen. Dat komt doordat eczeem soms meerdere oorzaken heeft. Naast allergie kan irritatie meespelen, bij voorbeeld door contact met water en zeep. Daarnaast hebben sommige mensen een erfelijk bepaalde aanleg voor eczeem (“constitutioneel eczeem”), en soms voor astma en hooikoorts. Het is altijd belangrijk en nuttig om producten die het conserveermiddel waarvoor u allergisch bent te vermijden, maar dat zal helaas niet altijd tot volledige genezing van uw eczeem leiden.

Hoe kunnen allergische reacties worden voorkomen?

Het belangrijkste is het contact met het conserveermiddel zo veel mogelijk te vermijden. Op cosmetica staat tegenwoordig de samenstelling op de verpakking vermeld. Aan de hand hiervan kunt u nagaan of het product voor u veilig is. In geval van hobbyproducten zoals latexverf wordt de samenstelling niet vermeld en is het in de praktijk ook nauwelijks mogelijk te achterhalen welk conserveermiddel er in zit. Ook het vaststellen van de identiteit van de conserveermiddelen in beroepsstoffen is in de praktijk erg moeilijk, ook voor uw dermatoloog.

Leven met uitklapper, klik om te openen

In welke producten komen conserveermiddelen voor?

Conserveermiddelen komen voor in alle producten die water bevatten. De belangrijkste veroorzakers van allergisch contacteczeem door conserveermiddelen zijn cosmetica en toiletartikelen. Het gaat hierbij vooral om cosmetische producten die op de huid blijven (“leave-on products”) zoals dag- en nachtcrème, bodymilk en –lotion, aftershave balsem, zonnebrandproducten en natte toiletdoekjes. Toiletartikelen die bij gebruik weer snel van de huid worden afgespoeld zoals zeep, shampoo, badschuim en douchegel (“rinse off products”) veroorzaken zelden problemen, ook niet bij patiënten die allergisch zijn voor de daarin gebruikte conserveermiddelen.

Zowel door de arts voorgeschreven geneeskundige crèmes, zalven, oog- en oordruppels alsook vrij verkrijgbare crèmes en “alternatieve” smeersels op plantaardige basis bevatten dikwijls een conserveermiddel (meestal parabenen). 

Huishoudelijke producten zoals afwasmiddelen, vloeibare schoonmaakmiddelen, wasverzachter en dergelijke zullen eveneens vaak conserveermiddelen bevatten. Daar deze producten bij het gebruik sterk verdund worden met water en het contact met de huid relatief kort is, zullen ze zelden problemen geven, ook niet bij allergische patiënten. Ook hobbyproducten zoals lijmen en verfsoorten op waterbasis bevatten conserveermiddelen.

Zijn er andere stoffen die ik moet vermijden?

In sommige kant en klare voedingsmiddelen worden conserveermiddelen toegepast. Van alle genoemde conserveermiddelen in deze tekst worden uitsluitend de parabenen (E214 t/m E219) sporadisch aan enkele voedingsmiddelen toegevoegd. Dit geeft echter ook bij patiënten die allergisch zijn voor parabenen geen problemen. In het algemeen is het dus niet nodig te zoeken op de verpakking van voedingsmiddelen en kunt u gewoon alles eten.

Hoe weet ik welke producten veilig zijn?

Op cosmetica en toiletartikelen is de vermelding van de samenstelling verplicht. Toch kan het gebeuren dat de samenstelling van een cosmeticum onbekend is. In dat geval kunt u een gebruikstest doen: gedurende maximaal veertien dagen tweemaal per dag het product in een elleboogplooi smeren. Als er hierna nog geen roodheid, bultjes en/of jeuk ontstaan zijn, dan is het desbetreffende product zeer waarschijnlijk veilig voor u. Deze test mag niet uitgevoerd worden met cosmetica zoals shampoo, zeep en badschuim. Een gebruikstest met hobbyproducten of beroepsstoffen mag alleen gedaan worden in nauw overleg met uw dermatoloog.

In welke beroepen zijn conserveermiddelen van belang?

In de metaalindustrie wordt bij het bewerken van metaal (verspaningswerkzaamheden) op grote schaal snijolie, ook wel koelvloeistof genoemd, gebruikt met daarin conserveermiddelen. In het schildersbedrijf worden in toenemende mate verfsoorten op waterbasis gebruikt die conserveermiddelen bevatten. Ook in alle procesindustrieën waarbij het productieproces op waterbasis plaatsvindt, zoals bijvoorbeeld de papierfabricage, zal men conserveermiddelen aantreffen.

Zorgkosten uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 8.00 - 17.00 uur