Pijnbehandeling bij operaties

Pijnbehandeling bij operaties

U wordt binnenkort geopereerd in het UMC Utrecht. Het is belangrijk dat pijn na de operatie goed behandeld wordt. Pijn is onplezierig en pijn kan complicaties geven, zoals een longontsteking doordat u niet goed ophoest. In deze folder leest u meer over de pijnbehandeling na de operatie.

Pijnmeting uitklapper, klik om te openen

Ieder mens ervaart pijn op een andere manier. U bent de enige die kan vertellen of u pijn heeft en hoe erg die pijn is.

Na de operatie vraagt de verpleegkundige regelmatig aan u om de pijn een getal te geven tussen 0 en 10: 0 is geen pijn en 10 is de ergst denkbare pijn. U geeft twee cijfers: één score in rust en één tijdens hoesten of bewegen, als dat relevant is. U kunt nooit een verkeerd cijfer geven, pijn is immers een persoonlijke ervaring. 

Bij de cijfers 1 t/m 3 nemen we aan dat de pijn draaglijk is en gaat u eventueel door met de voorgeschreven pijnmedicatie. Bij het cijfer 4 of hoger overlegt de verpleegkundige met u over extra pijnmedicatie. 

Pijnbehandeling uitklapper, klik om te openen

Pijnstillers op vaste tijden

Na de operatie krijgt u pijnstillers (paracetamol) op vaste tijden toegediend. Dat kan zijn in de vorm van tabletten, zetpillen of via het infuus. Het innemen van pijnstillers op vaste tijden kan pijn voorkomen en is de basis van de pijnbehandeling. Als deze pijnstiller niet voldoende is, dan kunnen extra pijnstillers toegediend worden in de vorm van Naproxen, Ibuprofen of Celebrex. Er zijn mensen die deze medicijnen niet mogen hebben, er worden dan alternatieven gezocht.

Sterke pijnstillers uitklapper, klik om te openen

Ook kunnen opioïden (sterke pijnstillers) voorgeschreven worden door de arts. Het gaat hierbij meestal om Oxycodon of Morfine. Daarbij is er de keuze uit de verschillende toedieningsvormen:

Tabletten

Als u mag eten en drinken krijgt u tabletten toegediend. Dit kunnen langwerkende (oxycontin) en kortwerkende (oxynorm) tabletten zijn. De kortwerkende tabletten mag u innemen zodra de pijn te veel wordt. 

PCA pomp

Als u niet mag eten en drinken na de operatie dan kan een PCA pomp aangesloten worden op het infuus. Dit staat voor ‘Patiënt Controlled Analgesia’. U kunt uzelf met een druk op de knop pijnstillers toedienen. U heeft hiermee dus zelf invloed op de hoeveelheid pijnstilling die u krijgt. Bij het verlaten van de uitslaapkamer krijgt u een boekje mee met extra informatie over deze PCA pomp.

Informatie over opioïden uitklapper, klik om te openen

Verslaving

Bij het gebruik van opioïden gedurende enige dagen na een operatie, hoeft u beslist niet bang te zijn dat u verslaafd raakt. Verslaving wil zeggen dat iemand sterk de neiging heeft om een bepaald middel te gebruiken en steeds meer van dit middel nodig heeft om zich prettig te voelen. Dit komt niet voor als het opioïd kortdurend gebruikt wordt om de pijn te bestrijden. Het is wel belangrijk dat deze sterke pijnstillers na de operatie (snel) afgebouwd worden. Meer informatie vindt u in de folder: ‘Afbouwen van pijnstillers na de operatie’.

Bijwerkingen

Opioïden kunnen bijwerkingen hebben, sommige mensen hebben deze bijwerkingen wel en anderen niet. Bekende bijwerkingen zijn misselijkheid, jeuk en obstipatie. Misselijkheid kan behandeld worden met medicijnen. Het hoeft dus niet meteen een reden te zijn om te stoppen met de opioïden. Ook kan het wisselen naar een ander soort opioïd (bijvoorbeeld de oxynorm of dipidolor), voorkomen dat u misselijk wordt. Obstipatie krijgt iedereen die opioïden gebruikt. U krijgt daarom op de afdeling een laxeermiddel. 

Andere manieren van pijnbehandeling uitklapper, klik om te openen

Epidurale katheter

De anesthesioloog kan in overleg met u besluiten om voor de operatie een dun slangetje in de rug aan te brengen. Op deze katheter wordt een infuuspomp aangesloten. Meestal krijgt u hier ook een drukknop bij waarmee u uzelf pijnstilling toe kunt dienen. In de folder ‘Locoregionale anesthesie: plaatselijke verdoving’ staat dit uitgebreid beschreven.

Plaatselijke verdoving van een lichaamsdeel

Afhankelijk van de operatie die u ondergaat, kan de anesthesioloog in overleg met u besluiten om voor de operatie een lichaamsdeel plaatselijk te verdoven via een prik in de hals, oksel of lies. De verdoving kan eenmalig toegediend worden en werkt een aantal uren na, tot maximaal 24 uur. Bij pijnlijke ingrepen kan via de katheter een spuitenpomp worden aangesloten, zodat de verdoving enkele dagen blijft werken. Dit staat uitgebreid beschreven in de folder ‘Locoregionale anesthesie: plaatselijke verdoving’.

Belangrijk

U moet niet wachten met het melden van opkomende of niet acceptabele pijn. Hoe langer u wacht, hoe moeilijker het wordt de pijn te bestrijden. Ook is het van belang dat u meldt als de pijnstillers niet of onvoldoende werken. Dan nemen wij passende maatregelen.

Contact uitklapper, klik om te openen

Maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur.