Het belang van onderzoek
Onderzoek is essentieel voor het uitbreiden van onze kennis over psychische problemen en het verbeteren van behandelmethoden. Daarom doen we binnen de afdeling Psychiatrie van het UMC Utrecht veel onderzoek, waarbij specialisten van verschillende teams nauw samenwerken. De resultaten vertalen we zo snel mogelijk naar onze patiëntenzorg.
Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Bij "onderzoek" denken we vaak aan het ontdekken van de oorzaak van klachten. "Wetenschappelijk onderzoek" gaat echter verder: het draait om het vergaren van nieuwe kennis over bijvoorbeeld psychose of stemmingsproblematiek. Vaak wordt dit "een studie" genoemd. Wanneer patiënten deelnemen, spreken we van een "klinische studie".
Klinische studies
Klinische studies richten zich op patiënten die bij ons in behandeling zijn (geweest), bijvoorbeeld op onze verpleegafdelingen of poliklinieken. Elke studie probeert specifieke vragen te beantwoorden over de diagnostiek en behandeling, zoals:
- Kunnen we de aandoening beter voorkomen?
- Hoe kunnen we de diagnose sneller of nauwkeuriger stellen?
- Is er een betere manier om de aandoening te behandelen?
Medisch ethische toetsing
Om de veiligheid van deelnemers te waarborgen, voldoen alle studies aan strenge eisen. Voor de start moet elke studie goedgekeurd zijn door een onafhankelijke Medisch Ethische Toetsings Commissie (METC). U kunt er dus op vertrouwen dat studies waarvoor u wordt uitgenodigd, deze toetsing hebben doorlopen.
Soorten onderzoek uitklapper, klik om te openen
Binnen de afdeling Psychiatrie doen we twee soorten onderzoek: observationeel onderzoek en experimenteel onderzoek.
Observationeel onderzoek
Bij observationeel onderzoek worden gegevens verzameld zonder actieve behandeling of interventie. Dit type onderzoek beïnvloedt de uitkomsten niet en bekijkt alleen de huidige situatie. Een voorbeeld hiervan is MRI-onderzoek in combinatie met vragenlijsten en cognitieve testen. Soms wordt hierbij ook bloed afgenomen.
Experimenteel onderzoek
Bij experimenteel onderzoek worden nieuwe behandelingen of medicijnen getest. Deelnemers worden willekeurig verdeeld over verschillende groepen: één groep ontvangt bijvoorbeeld de nieuwe behandeling of het medicijn, terwijl de controlegroep dat niet krijgt. Vergelijking tussen deze groepen laat zien of de nieuwe aanpak effectief is. De groep waaraan een deelnemer toegewezen wordt, wordt bepaald door loting.
Deelname aan onderzoek: hoe werkt het? uitklapper, klik om te openen
Wanneer u bij ons komt voor een behandeling, vragen wij om schriftelijke toestemming om u te informeren over mogelijke studies. Dit kan digitaal, via het Patiëntenportaal, of op papier, afhankelijk van uw voorkeur.
- Toestemming en dossier inzage: In de toestemmingsverklaring vragen wij toestemming voor inzage in uw medisch dossier door de coördinator patiëntgebonden onderzoek, om te beoordelen welke studies bij u passen.
- Informatiegesprek: Als u in aanmerking komt voor een studie, kan de behandelend arts, verpleegkundig specialist of coördinator patiëntgebonden onderzoek vragen of een onderzoeker contact met u mag opnemen voor meer informatie.
- Informatieverstrekking: De onderzoeker beoordeelt tijdens het gesprek of u aan de vereisten voldoet, zoals leeftijd en diagnose. Met uw toestemming haalt de onderzoeker deze gegevens uit het patiëntendossier.
Bij deelname aan een onderzoek wordt uw expliciete toestemming vastgelegd in uw dossier.
Uw keuze: wel of niet deelnemen uitklapper, klik om te openen
Overweegt u om mee te doen aan een onderzoek? Dan ontvangt u eerst een informatiebrief met alle details over de studie. Hierin staat onder andere:
- Het doel van het onderzoek,
- Hoe het onderzoek wordt uitgevoerd,
- De voor- en nadelen van deelname,
- Hoe er met uw gegevens wordt omgegaan.
Heeft u vragen die niet in de informatiebrief staan? Dan kunt u altijd terecht bij de onderzoeker, uw behandelaar, of een onafhankelijke studiearts.
Vrijwillige deelname
Deelname aan wetenschappelijk onderzoek is altijd vrijwillig. Ook als u besloten heeft mee te doen, mag u op elk moment en zonder opgaaf van reden stoppen. Uw beslissing heeft geen invloed op uw behandeling bij het UMC Utrecht.
Uw hulp is belangrijk uitklapper, klik om te openen
Voor onderzoek zijn wij afhankelijk van de hulp van patiënten en familieleden. Daarom vragen wij regelmatig of patiënten willen deelnemen.
Wilt u helpen, maar bent u zelf geen patiënt? Veel studies zoeken ook controledeelnemers. Meer informatie hierover vindt u op onze website.
Op de website van de afdeling Psychiatrie vindt u tevens een actueel overzicht van de lopende studies:
Extra onder de aandacht uitklapper, klik om te openen
Meer informatie uitklapper, klik om te openen
Heeft u vragen over deelname aan onderzoek? Neem dan contact op met Maaike Kats van het Onderzoeksteam van de afdeling Psychiatrie, via OTpsychiatrie@umcutrecht.nl
Suggesties voor verbetering
Deze folder is met zorg samengesteld om u zo volledig, correct en actueel mogelijk te informeren. Daarom werken wij de folder regelmatig bij.
Heeft u suggesties voor verbetering? Laat het ons weten via OTpsychiatrie@umcutrecht.nl.
Contact uitklapper, klik om te openen
Polikliniek Psychiatrie
Het Advies- en aanmeldteam is op werkdagen bereikbaar van 8:00 - 17:00.