Patiëntenparticipatie in het onderwijs
Waarom vinden docenten, patiënten en studenten de inzet van patiënten in het onderwijs belangrijk? Welke nieuwe inzichten geeft patiëntenparticipatie ons? Welke uitdagingen zijn er? Wat werkt wel en wat juist niet?
Over patiëntenparticipatie uitklapper, klik om te openen
Op deze pagina willen we kennis en informatie over patiëntenparticipatie in het onderwijs delen. Er zijn veel projecten in ons (bio)medisch onderwijs waar patiënten aan bijdragen. De voorbeelden op deze pagina geven ons inzicht in de waarde van patiëntenparticipatie in het onderwijs en leveren praktische tips op voor nieuwe projecten. Hiermee willen we professionals aanmoedigen om patiëntenparticipatie een plek te geven in het onderwijs.
Wat is het? uitklapper, klik om te openen
Patiëntenparticipatie betekent letterlijk: actieve deelname van patiënten. Het is afgeleid van de Latijnse woorden pars (deel) en cipere (nemen). Patiënten betrekken bij het onderwijs is niet nieuw. Patiëntdemonstraties, klinische lessen en lessen aan het bed van de patiënt zijn allemaal klassieke vormen van (bio)medisch onderwijs. Bij deze vormen is de patiënt meestal ‘passief’ betrokken als het ‘object’ van het onderwijs.
Met patiëntenparticipatie bedoelen we dat de patiënt een actieve inbreng heeft in het (bio)medische onderwijs aan studenten. Een nieuwe manier van onderwijs. Door patiënten actief in het onderwijs te betrekken, sluit het onderwijs beter aan op de wensen en behoeften van de patiënt.
Voorbeelden uit het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen
Symposium Patiëntenparticipatie in het onderwijs
De rol van patiënten als actieve partners in het onderwijs!
Waarom patiëntenparticipatie in het onderwijs? Directeur Onderwijscentrum en vicedecaan Berent Prakken draait het liever om: waarom nìet patiëntenparticipatie in het onderwijs! In het jaarlijks symposium Patiëntenparticipatie, dat vorige week vanuit de UMC-studio plaatsvond, stond deze vraag centraal. Lees hier het verslag van het symposium. Ook kun je het symposium terugkijken.
Patiënt houdt consult over inhoud casus
Klinisch lijnonderwijs, bacheloropleiding Geneeskunde
Het Klinisch lijnonderwijs is gericht op het leren oplossen van een klinisch probleem. De student leert klinisch redeneren aan de hand van beschreven klinische situaties. Daarbij wordt kennis uit de pathofysiologie, epidemiologie en besliskunde geïntegreerd. De papieren casussen die hiervoor gebruikt worden zijn doorgenomen met patiënten en er is een casus aan toegevoegd die een aspect van het dagelijks leven miste.
Patiënt is simulatiepatiënt
Simulatieonderwijs Public Health, masteropleiding Geneeskunde
De patiënt speelt een gestandaardiseerde simulatiecasus en kan vooraf advies geven, en achteraf feedback, over de inhoud van de casus. Een patiënt wordt ingezet als simulatiepatiënt en wordt gebeld door student.
Patiënt vertelt eigen ervaring
Gastcollege Einde leven, Medical Humanities, bacheloropleiding Geneeskunde
Een patiënt vertelt een persoonlijk verhaal in een kleine of grote groep. Denk bijvoorbeeld aan een vader of moeder die het verhaal vertelt over het zorgtraject dat een gezin met hun dochter heeft beleefd.
Patiënt geeft onderwijs
Democratisering van wetenschap: kennisproductie en de patiënt, opleiding Geneeskunde
Een patiënt geeft zelfstandig, of met ondersteuning van een docent, een werkgroep of college. Bij de vernieuwing van het curriculum werd meteen aan patiëntenparticipatie gedacht. Twee patiënten hebben vanaf het begin meegedacht over de invulling van de werkgroep.
Patiënt beoordeelt
CLIKCS, keuzevak masteropleiding Geneeskunde
CLIKCS is een multidisciplinair onderwijsproject waar studenten online patiëntinformatie ontwikkelen samen met patiënten. Dit gebeurt in een samenwerking tussen verschillende opleidingen. In een periode van zes weken hebben geneeskundestudenten in duo’s samen met studenten Communicatie- en informatiewetenschappen patiëntinformatie in de vorm van een kennisclip ontwikkeld.
Patiënt ontwikkelt onderwijs
Patiëntenperspectiefprogramma
Charlotte Eijkelboom
Roos de Jonge
Patiënten zijn vanaf begin betrokken bij onderwijsontwikkeling in de gehele leerlijn, met diverse opdrachten die uitgaan van het perspectief van de patiënt. Meerdere patiënten zijn betrokken om dit vanaf het begin mee op te zetten en patiënten worden betrokken bij geven van onderwijs.
Patiëntgedreven onderwijs
Bachelor Research Hub, bacheloropleiding Biomedische wetenschappen
Een bezoek van een ongediagnostiseerde patiënt in de collegezaal; bij de bacheloropleiding Biomedische wetenschappen in het UMC Utrecht gebeurt het. 96 bachelorstudenten denken mee over hoe ze de patiënt kunnen helpen. Het beste voorstel wordt ook echt in een laboratorium uitgevoerd. Met dit nieuwe onderwijsconcept wordt gewerkt aan de synergie tussen gezondheidszorg, onderzoek en bacheloronderwijs. Hiermee leren studenten en worden patiënten geholpen. Dit concept past naast het Fit for the Future thema Patiëntenparticipatie ook binnen het thema Teaching Science.
Dit willen patiënten weten uitklapper, klik om te openen
- Wat is mijn publiek?
In welk leerjaar bevinden de studenten zich? Wat is de plek binnen het curriculum? Hoeveel studenten zijn er en wat is het niveau van de studenten? - Hoe ziet het onderwijs eruit?
Is het een hoorcollege in collegezaal of in kleine werkgroepen? Is het eenmalig of frequenter? Moet de patiënt iets voorbereiden en hoe lang duurt het onderwijs? - Wat is het doel van het lesgeven?
Wat is het leerdoel voor de studenten? Mag de patiënt feedback op het onderwijs geven? - Waar moet ik zijn?
Naast locatie, tijd en datum, wil de patiënt weten of de locatie toegankelijk is en hoe ver het lopen is naar de parkeerplaats of bus- en tramhalte - Krijg ik betaald?
Welke vergoeding kan de patiënt verwachten? Alleen reiskosten of ook meer? - Is het veilig?
Hoe wordt er om gegaan met vertrouwelijkheid en privacy?
Tips voor docenten uitklapper, klik om te openen
- Inventariseer in hoeverre patiëntenparticipatie in uw organisatie wordt ingezet en waar u heen kan voor advies en wat succesvol is geweest.
- Bepaal de doelen: waarom wilt u patiënten(vertegenwoordigers) betrekken en wat wil u daarmee te weten komen, veranderen of ontwikkelen?
- Identificeer welke randvoorwaarden beschikbaar zijn voor patiëntenparticipatie. Denk aan vergoeding, bereikbaarheid voor de patient en tijdstip van overleggen.
- Identificeer en werf de mensen die u wilt laten participeren in het project.
- Richt het onderwijs gezamenlijk in. Bepaal samen de rol van de patiënt en de vorm van het onderwijs.
- Geef en vraag continue feedback aan de patiënt.
- Evalueer de impact van patiëntenparticipatie en deel deze met de patiënt.
- Waardeer de samenwerking met de patiënt en maak deze zichtbaar.
- Werf patiënten via een klankbordgroep van de afdeling, eigen patiënten, via een patiëntenvereniging of via de adviseur patiëntenparticipatie in het onderwijs.
Contact uitklapper, klik om te openen
Roos de Jonge
R.R.deJonge-2@umcutrecht.nl
Adviseur patiëntenparticipatie in het onderwijs