Het ziekmakende vermogen van het griepvirus is elk jaar anders, en in de jaren dat veel mensen de griep krijgen spreken we van een griepepidemie. Voor de meeste mensen betekent dit niet meer dan het bekende ‘griepgevoel’ (koorts, luchtweginfectie, vermoeidheid en malaise) dat na een aantal dagen verdwijnt waarna volledig herstel optreedt. Echter, bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, kwetsbare ouderen en pasgeboren baby’s, kan de griep dermate ernstig verlopen dat de patiënt moet worden opgenomen via de SEH. Het komt regelmatig voor dat tijdens een griepepidemie er dermate veel patiënten moeten worden gezien op de SEH dat deze overbelast raakt. Hierdoor kan de zorg van deze, maar ook andere patiënten die moeten worden gezien op de SEH, in het geding komen.

 

Van 40 naar 4 uur

Tot voor kort duurde het bijna 40 uur totdat laboratoriumonderzoek kon uitwijzen of een patiënt daadwerkelijk een infectie door een luchtwegvirus heeft. Om verspreiding van een eventueel virus te voorkomen moet de patiënt geïsoleerd (in druppelisolatie in een eenpersoonskamer) worden verpleegd. Hierbij dragen medewerkers handschoenen, schort, mondneusmasker en spatbril wanneer zij contact met de patiënt hebben. In het UMC Utrecht is vorig jaar een nieuwe diagnostiek geïntroduceerd die het laboratoriumonderzoek kan inkorten van 40 naar 4 uur. Hierdoor kan bij patiënten snel worden bepaald of ze geïnfecteerd zijn met een luchtwegvirus waarvoor isolatie nodig is en vervolgens worden doorgeplaatst naar een andere afdeling, waardoor de SEH-bedden vrijkomen voor andere patiënten.

 

Minder verpleging in isolatie

Uit recent promotieonderzoek door Laura Vos (afd. Infectieziekten, DIGD) bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem is gebleken dat met invoering van de respiratoire sneldiagnostiek in het UMC Utrecht het aantal patiënten dat in isolatie moest worden verpleegd is afgenomen van 56 naar 42 procent. Hierdoor is het risico afgenomen dat de SEH tijdens een griepepidemie overbelast raakt. Daarnaast kunnen patiënten waarbij via de sneldiagnostiek griep wordt vastgesteld gerichter en sneller worden behandeld met virusremmers, waardoor bij kwetsbare patiënten de gevolgen van de griep kunnen worden beperkt. De studie liet geen significante afname van het antibioticagebruik zien.

 

Arts-microbioloog dr. Annelies Riezebos-Brilman (afd. Medische Microbiologie) concludeert: “De implementatie vanaf 2018 in de regulaire zorg van deze snelle diagnostische test voor luchtwegvirussen in kwetsbare patiënten heeft geresulteerd in een beter gebruik van virusremmers en ook van onze isolatiefaciliteiten.”

Dr. Annelies Riezebos-Brilman

 

Griepepidemie

Jaarlijks wordt tot 10 procent van de bevolking getroffen door de griep. Tijdens het griepseizoen 2017-2018 lagen de Nederlandse ziekenhuis vol met grieppatiënten. Echter, door het grote aanbod van grieppatiënten ontstonden op de SEH en ook op de verpleegafdelingen regelmatig capaciteitsproblemen. Hierdoor konden patiënten vaak niet in het ziekenhuis van hun keuze worden opgenomen en moesten bij andere patiënten planbare behandelingen en operaties door beddengebrek worden uitgesteld.

 

Artikel

Vos LM, Weehuizen JM, Hoepelman AIM, Kaasjager KHAH, Riezebos-Brilman A, Oosterheert JJ. More targeted use of oseltamivir and in-hospital isolation facilities after implementation of a multifaceted strategy including a rapid molecular diagnostic panel for respiratory viruses in immunocompromised adult patients. Journal of Clinical Virology 2019;116:11-17