De Ureka Mega Challenge 2018 is gewonnen door Joep Janssen, Karin Valkenet en Tom Mensink met Holo Moves, een bril die ziekenhuispatiënten met augmented reality stimuleert om te bewegen. Een prachtige start, maar innoveren is een kwestie van lange adem. “Van idee en pitch tot werkend concept is een ingewikkeld traject met veel partijen waaraan bovendien flinke kwaliteitseisen hangen.”
Enkel lovende woorden had de jury voor
de vier finalisten van de Ureka Mega Challenge 2018
: “Fantastische ideeën en gedreven teams, die alle vier laten zien waarom ze impactvol zijn voor patiënten, zorgverleners en samenleving.” De winnaars zijn fysiotherapeut Joep Janssen, onderzoeker Karin Valkenet en ict’er Tom Mensink met
, een AR-bril die ziekenhuispatiënten met behulp van games stimuleert om te bewegen. Juist voor ziekenhuispatiënten blijkt er met bewegen veel winst te behalen. Karin: “Als die meer bewegen zullen ze sneller herstellen, liggen ze korter in het ziekenhuis en lopen ze minder risico op complicaties.”
Potentiële innovaties
Potentiële innovaties mogen niet op de plank blijven liggen, is de gedachte achter de Ureka Mega Challenge. Dankzij deze innovatiewedstrijd krijgt iedereen met goede ideeën de kans om die te realiseren. En daar komt meer bij kijken dan menigeen denkt. Dat was ook de ervaring van uroloog Pieter Dik, die de finale van de eerste Ureka Mega Challenge haalde, in 2012. Hij bedacht een apparaat dat de vulling van de blaas meet en kinderen een waarschuwing geeft wanneer het tijd is om naar het toilet te gaan. Dit apparaat, SENS-U genoemd, kan gebruikt worden voor incontinentietraining en kan ongewild urineverlies bij kinderen voorkomen.
Pieter: “Tijdens het Ureka-traject heb ik ontdekt dat innoveren een ingewikkeld proces is met veel betrokken partijen”, zegt Pieter. “Zo is er veel geld nodig om een idee een succes te laten zijn. Bij de concretisering van mijn idee tot een praktisch concept heb ik intensief samengewerkt, onder andere met de afdeling Urologie en investeerders. Met succes, want de blaassensor is inmiddels doorontwikkeld tot een betrouwbaar product dat nu op de markt ligt.”
Innovatielandschap
Lucas Beekman is staflid van de raad van bestuur en zit in het Ureka-team dat verantwoordelijk is voor onder andere de werving van ideeën, de intakegesprekken, de eerste selectie en de begeleiding van de kandidaten, de Urekanten. “Een van onze primaire doelen is ‘verbinden’”, vertelt hij. “Meldt een medewerker zich bij ons met een idee, dan hoeft dit niet per se een potentiële Ureka-winnaar te zijn. Soms is een idee goed, maar heeft het nog onvoldoende handen en voeten. Ons team is op de hoogte van wat er in huis speelt op het terrein van innovatie; wellicht zien we dan mogelijkheden om dit idee te koppelen aan bestaande initiatieven of aan wetenschappelijk onderzoek. Het gaat om de brug naar de juiste contacten voor doeltreffende samenwerking en optimale uitwisseling van ideeën en ervaring.”
De Ureka Mega Challenge maakt deel uit van een groter innovatielandschap in en rondom het UMC Utrecht. Lucas: “Hierin bevinden zich onderzoekers, docenten, studenten, specialisten, disciplines. Maar ook Pontes Medical, UMC Holding, het Science Park en bedrijven. Van idee en pitch tot werkend concept is een ingewikkeld traject met veel partijen waaraan bovendien flinke kwaliteitseisen hangen. Wij ondersteunen en begeleiden.”
Prachtkans
De Vascoscoop is de winnaar van de vijfde Ureka Mega Challenge. Bij nierpatiënten die voor dialyse gaan, wordt een toegang tot de bloedbaan aangebracht. Een permanente toegang, de shunt, heeft de voorkeur. Maar het aanprikken gaat vaak moeizaam en is pijnlijk met risico op verlies van de shunt. De Vascosoop is een echoapparaat dat met een speciale constructie om de arm gaat. Met goed zicht en beide handen beschikbaar kan de radioloog gemakkelijker en beter de shunt inbrengen.
“Jarenlang heb ik deze problemen aangezien bij het vinden van een toegang tot de bloedbaan bij dialysepatiënten”, licht radioloog Jan Zijlstra toe. “Ik ontwikkelde allerlei ideeën om het prikken in de shunt te verbeteren. De Ureka Challenge was een prachtkans! Samen met een gemotiveerd team is alles tegen het licht gehouden – van techniek en patiëntvriendelijkheid tot aan financiën. De Vascoscoop is nu in concept in China gemaakt en nagenoeg gereed voor klinische testen.”
See You App
De Ureka Mega Challenge richt zich op wetenschappelijke vindingen, medisch technische ontwikkelingen, E-Health en op procesinnovatie. Zo was er op de Mobility Clinic kniepoli behoefte aan een vlotte interne communicatiemethode. “Op onze poli werken verschillende zorgverleners en specialismen nauw met elkaar samen”, vertelt beleidsmedewerker zorg Ria Matthijssen. “Voor overleg waren wij vaak naar elkaar op zoek. Moeizaam en tijdrovend. Daardoor ontstond het idee van de CU (See You) App, waarmee we eenvoudig een oproep kunnen plaatsen voor een collega. Hiermee hebben we de finale van de vijfde Challenge gehaald. Inmiddels is de CU App bij ons in gebruik. De Interne Geneeskunde en het Hart- en Vaatcentrum, dat ook een multidisciplinaire polikliniek heeft, hebben er inmiddels belangstelling voor getoond.”
Winnen is fantastisch, maar vanuit het perspectief van het UMC Utrecht als kennisinstituut gaat het om de aanmoediging en ondersteuning van zorginnovatie in breedste zin, besluit Lucas Beekman. “Vaak zien we dat ideeën die het niet halen tot de Ureka Challenge toch uitgroeien tot een prachtig werkend concept. Samenwerken in de organisatie en erbuiten – over de grenzen van je eigen werkterrein – om tot nog betere zorg voor onze patiënten te komen, daar gaat het uiteindelijk om.”
Een greep uit de zorginnovaties die de Ureka Mega Challenge heeft voortgebracht:
