Steeds meer patiënten geopereerd zonder snijden
Op de afdeling interventieradiologie van het UMC Utrecht neemt het aantal patiënten toe. Het zijn vaak patiënten met kanker of vaatziekten die op de wachtlijst voor een operatie staan. Door het tekort aan OK-collega’s is de capaciteit beperkt. Daardoor zijn de wachttijden soms lang. Opereren zonder snijden – interventieradiologie - is voor deze patiënten én de zorg een uitkomst.
De patiënten die op de afdeling interventieradiologie komen, zijn steeds meer patiënten die normaal gesproken niet door interventieradiologen gezien worden. Irene van der Schaaf, interventieradioloog licht toe: “We zien een verschuiving van patiënten die normaliter geopereerd worden op de OK, naar opereren zonder snijden. Bij interventieradiologie behandelen we ‘minimaal invasief’. Dat betekent dat we met bijvoorbeeld een katheter of naald via de huid afwijkingen in de bloedvaten of kanker kunnen behandelen. Met behulp van een CT-scan, röntgenstralen of een echografie kunnen we afwijkingen in het lichaam in beeld brengen, en aan de hand van de real-time beelden dus ook behandelen.”
Mooi alternatief voor patiënten, maar (nog) onbekend
Veel van deze radiologische interventies worden onder lokale verdoving en in dagbehandeling uitgevoerd. Bij meer complexe behandelingen gaan patiënten onder narcose. Waar weinig perspectief was voor patiënten, is nu voor sommigen een mooi alternatief. Irene: “De verschuiving van opereren naar beeldgestuurde behandelingen heeft veel voordelen voor de patiënt: het is minder belastend, er zijn vergelijkbare of minder complicaties, er is een sneller herstel en dus een kortere opnameduur. Gezond weefsel laten we hiermee zoveel mogelijk intact en patiënten hoeven vaak niet onder narcose. Je kunt je voorstellen dat het voor een patiënt met bijvoorbeeld een levertumor prettig kan zijn om de tumor te kunnen verwijderen door een minimaal invasieve behandeling. Dan kan de patiënt in de avond weer naar huis. De minimaal invasieve benadering heeft een grote impact op het herstel en kwaliteit van leven na de behandeling.
Ondanks de voordelen is interventieradiologie nog vrij onbekend bij patiënten. Interventieradioloog Evert-Jan Vonken: “Het vakgebied bestaat al tientallen jaren. En een deel van deze beeldgestuurde technieken gebruiken cardiologen, vaatchirurgen, gynaecologen en anesthesiologen nu ook. Maar patiënten hebben vaak geen idee wat interventieradiologie is. Er is daarom nog veel winst te behalen in de patiëntenvoorlichting van al onze zorgverleners, zodat we samen met de patiënt kunnen beslissen wat de juiste behandeling is.” Irene vult aan: “Met de vergrijzing neemt de zorgvraag toe. Opereren zonder snijden is in aanvulling op opereren en in toenemende mate een onderdeel van het zorgaanbod. Interventieradiologie is een vak van de toekomst.”
Elkaar versterken
De druk op de zorg en zeker op de operatiecapaciteit blijft – ook landelijk - onverminderd hoog. Irene: “Als specialisten helpen en versterken we elkaar. Daarmee kunnen we collega’s tegemoet komen zoals vaatchirurgen of maag-, darm- en leverartsen die door de krapte een beperkte mogelijkheid hebben om te opereren en keuzes moeten maken. Het wringt echter ook: ons interventieradiologenteam heeft ook een capaciteitsgrens. Niet alleen overdag, maar ook ’s nachts is het nu bij ons drukker. Met het vooruitzicht dat het opereren zonder snijden alleen nog maar zal toenemen, is capaciteit ook bij ons een aandachtspunt.”
