Of ze nu via een vaginale bevalling of keizersnede geboren worden, alle baby’s ontvangen essentiële bacteriën van hun moeder tijdens de geboorte en direct daarna. Dat komt omdat deze overdracht van bacteriën via verschillende routes verloopt, zoals via de darmen en borstvoeding. Zo krijgt een kind na keizersnede via moedermelk toch alle bacteriën – die samen het microbioom worden genoemd - die het nodig heeft. Dat schrijven onderzoekers onder leiding van het UMC Utrecht en de Universiteit van Edinburgh deze week in het vakblad 'Cell Host & Microbe'. 

"We wilden een beter idee krijgen van hoe het microbioom van zuigelingen zich ontwikkelt in verschillende delen van hun lichaam en hoe het wordt beïnvloed door factoren als wijze van geboorte, antibioticagebruik en borstvoeding," zegt laatste auteur Wouter de Steenhuijsen Piters, arts-onderzoeker en datawetenschapper aan het UMC Utrecht. Hiervoor onderzocht het team 120 Nederlandse moeders en pasgeboren baby's. Van de baby's verzamelde het team monsters van het huid-, neus-, speeksel- en darmmicrobioom twee uur na geboorte en vervolgens toen ze één dag, één week, twee weken en één maand oud waren. Het team verzamelde ook zes verschillende soorten microbioommonsters van de moeders: huid, moedermelk, neus, keel, ontlasting en vagina. Vervolgens werd onderzocht in welke mate de verschillende microbiomen van de moeder, het microbioom van haar baby bepaalden.  

Alternatieve routes 

"We zagen dat moeders via diverse routes bacteriën kunnen overdragen en als sommige van deze routes om de een of andere reden geblokkeerd zijn - in dit geval zagen we dat gebeuren bij de keizersnede - dan kan overdracht van microben naar het kind nog steeds via andere routes plaatsvinden", aldus de Steenhuijsen Piters. Ongeacht de geboorteroute, vonden de onderzoekers dat ongeveer 58 procent van het microbioom van een baby afkomstig is van de moeder. De overdacht van microbiële gemeenschappen van moeder naar zuigeling was echter niet voor elke route hetzelfde: via een keizersnede geboren baby's ontvingen minder microben van het vaginale en fecale microbioom van hun moeder, maar kregen - kennelijk ter compensatie - meer microben van de moedermelk. Desondanks is niet uitgesloten dat kinderen die via een keizersnede geboren worden nog altijd essentiële microben missen. 

Borstvoeding nog belangrijker na keizersnede 

"Microbioomoverdracht en -ontwikkeling zijn zo belangrijk dat de evolutie ervoor heeft gezorgd dat die microben op de een of andere manier van moeder op kind worden overgedragen," zegt eerste auteur Debby Bogaert, en hoogleraar aan de Universiteit van Edinburgh. "Borstvoeding wordt nog belangrijker voor kinderen die via een keizersnede worden geboren en die daardoor geen darm- en vaginale microben van hun moeder krijgen." De Steenhuijsen Piters voegt toe: "Het is een slim systeem, en het is vanuit evolutionair perspectief logisch dat dit soort routes voor microbioomoverdracht in overvloed aanwezig is om ervoor te zorgen dat het kind het leven kan beginnen met de juiste ‘starter kit’”. 

Gezondheid op lange termijn 

Nu wil het team meer weten welke andere invloeden er mogelijk zijn op de ontwikkeling van het microbioom van zuigelingen. Uiteindelijk willen de onderzoekers begrijpen hoe de ontwikkeling van het microbioom bij zuigelingen zich verhoudt tot de gezondheid op lange termijn. "We willen onderzoeken of vroege microbioomontwikkeling, beïnvloed door de moeder, niet alleen het infectierisico op korte termijn in het eerste levensjaar beïnvloedt, zoals onze eerdere studies lieten zien, maar ook de gezondheid op langere termijn, met name bij allergieën en astma," zegt Bogaert. "In de toekomst kunnen we deze kennis misschien gebruiken om gezondheidsproblemen te helpen voorkomen, diagnosticeren of te behandelen."