Bijzondere oogoperatie in UMC Utrecht
Een perifere zenuw uit je arm verplaatsen naar het hoornvlies in je oog, om zo je hoornvlies weer gevoel te geven. Die bijzondere operatie is deze week voor het eerst in Nederland uitgevoerd door artsen van het UMC Utrecht. Oogpatiënten die geen gevoel meer hebben in het hoornvlies, kunnen er veel baat bij hebben.
“Technisch is de operatie goed gegaan”, vertelt hoogleraar oogheelkunde Mor Dickman van het UMC Utrecht die de bijzondere ingreep verrichtte in samenwerking met hoogleraar plastische chirurgie Henk Coert. Omdat er van een heel kleine plek in de arm een zenuw gehaald wordt, is deze ingreep minimaal invasief, met andere woorden: minder belastend voor de patiënt. “Geen gevoel in het hoornvlies is een zeldzame aandoening, maar lijdt wel tot veel leed.”
Over de operatie
- Hoe heet het? Een cornea neurotisatie.
- Wat is het? Een ingreep waarbij een perifere zenuw uit de arm naar het hoornvlies wordt verplaatst.
- Voor wie? Bij mensen die geen gevoel meer hebben in het hoornvlies (oog).
- Waarom? Door het hoornvlies weer gevoel te geven, kan het oog zich beter beschermen en genezen.
- Voordeel? Het gevoel in het oog kan terugkomen en het zicht verbeteren. Deze ingreep is minimaal invasief, met andere woorden: minder belastend voor de patiënt.
- Primeur? Het is de eerste keer dat deze operatie in Nederland gedaan wordt.
Regeneratieve hoornvliestransplantaten
Vorig jaar al werd voor het eerst in Utrecht een synthetisch hoornvlies getransplanteerd bij een patiënt met een complexe oogaandoening. Het kunstmatige hoornvlies is een interessant alternatief vanwege het donortekort, en vormde een opmaat naar regeneratieve hoornvliestransplantaten met gekweekte cellen.
“Met mijn onderzoek zet ik me in voor regeneratie van het hoornvlies. Met een zenuw transplantatie kunnen we het gevoel terugbrengen in het hoornvlies. Dat is nu voor het eerst gelukt met deze specifieke operatie”, aldus Mor Dickman over de deze week verrichte operatie.
Zenuw van het hoornvlies herstellen
De cornea neurotisatie is een mooie samenwerking tussen de oogartsen en plastisch chirurgen in Utrecht. Toch is het nu afwachten. Mor: “Pas na een jaar is duidelijk of de operatie echt gelukt is, want de zenuwen van het hoornvlies moeten weer aan elkaar groeien. We zullen dit proces nauwlettend blijven volgen. Dan weten we of deze operatietechniek in de toekomst voor een bredere patiëntengroep uitkomst kan bieden.”
Onnodig letsel voorkomen
Veel (oog)artsen weten niet dat de zenuw van het hoornvlies hersteld kan worden, waardoor patiënten soms met onnodig letsel doorlopen. Dat is vaker het geval aldus Mor Dickman: “Patiënten hebben soms schade door bijvoorbeeld bestralingen, infecties, of trauma die voor lief genomen worden, maar die soms gewoon verholpen kunnen worden. Daarom vinden wij ook outreach belangrijk: omdat deze groep mensen vaak niet eens meer in beeld is. Deze aandoening raakt ook jonge kinderen.”
Wist je dat in Nederland elk jaar zo’n 2000 hoornvliestransplantaties plaatsvinden, waarmee het de meest uitgevoerde transplantatie is? Veel van de ontvangers van zo’n transplantaat zijn ouderen, maar ook jongere patiënten en kinderen ontvangen soms een hoornvlies.
